Rękawice pożarnicze EN 659 czy techniczne EN 388 dla OSP w terenie?
Coraz więcej jednostek OSP działa w terenie, gdzie warunki szybko się zmieniają. Raz to wypadek drogowy, innym razem pożar poszycia lub dogaszanie stodoły. Wtedy pojawia się pytanie, które rękawice wybrać, by było bezpiecznie i skutecznie.
W tym poradniku wyjaśniam różnice między EN 659 i EN 388. Podpowiadam, kiedy potrzebne są rękawice pożarnicze, a kiedy wystarczą techniczne. Wskażę też, na jakie parametry patrzeć, jak ocenić ochronę termiczną oraz jak dbać o rękawice, by służyły dłużej.
Jak norma EN 659 różni się od EN 388 pod względem zagrożeń?
EN 659 chroni przed zagrożeniami pożarowymi, EN 388 przed zagrożeniami mechanicznymi.
EN 659 opisuje rękawice pożarnicze do działań w pobliżu płomienia, żaru i wysokiej temperatury. Uwzględnia odporność na płomień, ciepło konwekcyjne i kontaktowe, a także wymagania użytkowe, jak chwytność czy ochrona przed wodą i parą. EN 388 dotyczy rękawic technicznych do cięcia, ścierania, rozdarcia i przekłucia. Nie zapewnia ochrony przed płomieniem ani typowym obciążeniem cieplnym. W praktyce, przy ryzyku zapłonu lub rozżarzonych cząstek wybór pada na EN 659. Przy rozcinaniu karoserii, pracy z szkłem i metalem sprawdzają się EN 388.
Które zadania w terenie wymagają rękawic pożarniczych zgodnych z EN 659?
Wszelkie działania z realnym kontaktem z płomieniem, żarem i promieniowaniem cieplnym.
Rękawice pożarnicze są właściwe szczególnie przy:
- pożarach obiektów, pojazdów i dogaszaniu zarzewi,
- otwieraniu przestrzeni ogniowych i przerzucaniu nadpalonych materiałów,
- akcjach w strefie gorącej, gdzie występują iskry, rozżarzone cząstki i para,
- pracy z mediami mogącymi się zapalić lub rozgrzanymi elementami instalacji,
- pożarach traw i poszycia, gdy występuje bliskość płomienia i żaru.
Kiedy rękawice techniczne zgodne z EN 388 są wystarczające dla OSP?
Gdy dominuje ryzyko mechaniczne, a nie termiczne.
Rękawice techniczne dobrze sprawdzają się w zadaniach takich jak:
- ratownictwo techniczne i drogowe, wycinanie i stabilizacja,
- usuwanie skutków wichur, cięcie i przenoszenie gałęzi,
- d działania logistyczne, załadunek i transport sprzętu,
- powodzie, workowanie, pompowanie i ewakuacja mienia,
- d działania poszukiwawcze i wsparcie medyczne bez kontaktu z płomieniem.
Na jakie parametry mechaniczne zwracać uwagę podczas akcji terenowych?
Najważniejsze są odporności na przecięcie, przebicie, rozdarcie i ścieranie.
Oznaczenia EN 388 podają poziomy tych odporności oraz ewentualną ochronę przed uderzeniem. W terenie liczy się wysoka odporność na przecięcie przy pracy ze szkłem i blachą, a także na przebicie przy kontakcie z gwoździami i rumoszem. Rozdarcie i ścieranie mówią o trwałości przy intensywnym użytkowaniu. Dodatkowe wstawki pochłaniające uderzenia na kostkach zwiększają bezpieczeństwo przy pracy narzędziami.
Jak dopasowanie i chwyt wpływają na bezpieczeństwo ratowników?
Dobre dopasowanie poprawia kontrolę nad narzędziem, a zły rozmiar zwiększa ryzyko błędu.
Zbyt luźne rękawice osłabiają chwyt i mogą wciągnąć dłoń w mechanizm. Zbyt ciasne szybciej męczą i ograniczają czucie. Warto sprawdzić, czy palce nie kończą się z zapasem, a chwyt jest pewny na sucho i na mokro. Profilowane palce, miękkie wzmocnienia na opuszkach i fakturowane naszycia poprawiają precyzję. Membrana i podszewka nie powinny się marszczyć ani zawijać w dłoni.
Jak ocenić odporność termiczną i palność rękawic przed zakupem?
Sprawdź zgodność z EN 659 i zakres badań termicznych deklarowany w dokumentacji.
Na etykiecie i karcie produktu szukaj piktogramu płomienia oraz potwierdzenia badań na płomień i różne formy ciepła. Warto ocenić budowę: warstwę zewnętrzną z materiałów trudnozapalnych, barierę wilgoci i pary, izolację oraz wzmocnienia stref narażonych na żar. Zwróć uwagę, czy materiały nie topią się i nie kapią pod wpływem ognia. Dobrą praktyką jest weryfikacja dokumentów zgodności oraz wymagań obowiązujących w jednostce.
Jakie cechy mankietu i zapięć poprawiają ochronę w terenie?
Długi mankiet i skuteczne domknięcie ograniczają wpadające iskry i zanieczyszczenia.
W działaniach ogniowych sprawdza się mankiet zakładany na rękaw kurtki, który tworzy zakładkę bez szczelin. Ściągacz przy nadgarstku stabilizuje rękawicę i utrzymuje barierę przed wodą i pyłem. Pasek z rzepem pozwala dopasować obwód do różnych ubrań. W terenie liczą się też detale: uchwyt do karabińczyka, pętelka do odwieszania, kształt mankietu ułatwiający szybkie zakładanie w rękawicach.
Jak testować i konserwować rękawice, by zachować parametry ochronne?
Regularna kontrola, właściwe czyszczenie i suszenie przedłużają żywotność i bezpieczeństwo.
Po każdej akcji obejrzyj szwy, wzmocnienia i wnętrze. Szukaj przetarć, usztywnień od ciepła i rozklejeń warstw. Usuń brud i błoto letnią wodą oraz delikatnym środkiem, zgodnym z instrukcją producenta. Nie dosuszaj na grzejniku ani przy otwartym ogniu. Osuszaj w przewiewie, w temperaturze otoczenia. Przechowuj z dala od promieniowania słonecznego i chemikaliów. Okresowo sprawdź szczelność warstwy zewnętrznej, chwyt na mokro i precyzję manipulacji drobnymi przedmiotami. Wymień rękawice, gdy pojawią się pęknięcia, utrata chwytu, stwardnienia po działaniu ciepła lub uszkodzenia bariery.
Dobrze dobrane rękawice pożarnicze lub techniczne zwiększają skuteczność i ograniczają ryzyko urazu. W terenie liczy się właściwa norma, dopasowanie i realne parametry. Świadomy wybór, poparty dokumentacją i testem w jednostce, daje spokój działania wtedy, gdy czas i bezpieczeństwo są najważniejsze.
Zamów próbne pary i porównaj je w realnych zadaniach Waszej OSP, a następnie wybierz i wdroż standard rękawic dla całego zespołu.
Nie wiesz, czy w terenie wybrać rękawice EN 659 (ochrona przed płomieniem i żarem) czy EN 388 (ochrona mechaniczna)? Pobierz checklistę z zadaniami wymagającymi EN 659 i kluczowymi parametrami (przecięcie, przebicie, odporność termiczna) i zamów próbne pary do testów w OSP: https://remiza.com.pl/sklep/Rekawice-Buty-Helmy/Rekawice/.





